Тынычланыр чак тњгел

Књрсђткечлђр яхшырырга тиеш

ТР авыл хуќалыгы џђм азык-тљлек министрлыгыныћ терлекчелек тармагын њстерњ бњлеге ђйдђп баручы кићђшчесе Габделфђрт Вђлиев, "Ак барс-Ђгерќе" агрофирмасы генераль директоры Илгиз Салихов, район авыл хуќалыгы идарђсе начальнигы Дилњс Гатауллин катнашында узган семинарга район хуќалыкларыннан терлекчелек буенча белгечлђр дђ чакырылган иде.

"Бњген без бирегђ терлекчелек буенча сигез айга йомгак ясау џђм кышлату чорына бурычлар билгелђњ љчен ќыелдык. Семинар алдыннан район башлыгы Фђрит Габбасов џђм авыл хуќалыгы ќитђкчелђре белђн агрофирманыћ берничђ хуќалыгында, "С.-Омга" ќђмгыятендђ, Азевода Рамил Исмђгыйлевныћ гаилђ фермасында булып, терлекчелекне кышка ђзерлђњнећ барышы белђн таныштык. Тулаем бездђ ућай фикерлђр калды. Ќитђрлек књлђмдђ сыйфатлы азык ђзерлђнгђн, биналар тљзеклђндерелгђн. Инде шундый шартлар тудырылган икђн, моны, џичшиксез, књрсђткечлђрне яхшырту юнђлешендђ файдаланырга кирђк. Ни кызганыч, республика ђле бњген дђ сљт савып алу буенча узган елгы књрсђткечлђрне куып ќитђ алмый. Бу кимчелекне кичекмђстђн тљзђтергђ кирђк!" - дигђн катгый талђбен ќиткерде Нђќип Нђкыйпович.

Ђ безнећ районда сљт ќитештерњ буенча књрсђткечлђр ничегрђк соћ? "8 айда 15727 тонна сљт ќитештерелде, бу - узган елдагы кебек. Тик менђ соћгы айларда сљт ќитештерњ књлђме кимеде", - диде њз чыгышында Дилњс Гаскђрович. Сљт ќитештерњ књлђме кимегђн хуќалыклар исемлегендђ агрофирманыћ Кљчек, Иске Эслђк, Кодаш, Тђбђрле, Исђнбай бњлекчђлђре, "С.-Омга" ќђмгыяте бар. "Бу яктан мин фермерлардан њрнђк алырга кићђш итђр идем. Ђнђ, Тђбђрлегђ Азиевларныћ гаилђ фермасына барып, мул сљт саву серлђренђ љйрђнегез, алар хђтта кыш кљне дђ џђр сыердан 16-17 килограмма сљт саудылар", - диде Дилњс Гатауллин..

Мљгезле эре терлек итен ќитештерњ темплары да књпкђ кимегђн, ел башыннан - 16, ђ август аенда - 10%ка. Агрофирманыћ Бима, Пелђмеш, Варклђд Бодья, Яћавыл, Исђнбай бњлекчђлђрендђ, "Наќар" жђмгыятендђ тђњлеклек артым 500 грамм тирђсе булса, Кам.Ключ, Кљчек, Кичкетаћ, Иске Эслђк, Тирсђ, Тђбђрле бњлекчђлђрендђ - 300 грамм чамасы гына. "Эшне дљрес итеп оештырган очракта быелгы терлек азыгы књлђме белђн џђр хуќалык та югары књрсђткечлђргђ ирешђ алыр иде", - диде, урынлы борчылып, Дилњс Гаскђрович. "Безнећ бурыч - ел ахырына кадђр сљт саву, ит ќитештерњ књлђмен арттыру. Бњгенге кљндђ терлекчелек љлкђсендђ хђллђрне ућай якка њзгђртњ љчен барлык шартлар тудырылган. Терлекчелек продукциялђрен сатып алу бђялђре дђ бу тармакны тотрыклы режимга чыгару мљмкинлеге бирђ. Моны кулдан ычкындырырга ярамый. Терлекчелекнећ авылда ић табышлы тармак икђнлеген бер генђ минутка да онытмыйк", - дигђн сњзлђр белђн йомгаклады ул њз чыгышын.

Кышлату чорына ђзер

Семинарныћ икенче љлеше "Наќар" ќђмгыятендђ дђвам итте. Ђлеге хуќалыкта 464 баш мљгезле эре терлек исђплђнђ, шуныћ 200е - сыерлар. Терлеклђрне кышлатуга тиешле ђзерлек эшлђре алып барылганлыгы фермаларга якынаюга ук яхшы књренђ. Ђнђ, рулонлы печђн џђм саламны эскерт-эскерт итеп љеп куйганнар. Димђк, терлеклђр кышын тук булачак. Ике сыер фермасын, утарларны тљзеклђндергђннђр. Ќђйге лагерьлардан сыерларны инде 6 сентябрьдђ њк кайтарганнар. Хђзер сљтлебикђлђрне кљндезге вакытка гына кљтњлеккђ чыгаралар. Џђр сыер алдына яшел сусыл азык салып куелган. Димђк, кљтњдђн кайткач, љстђмђ тукландыру ягы да хђстђрлђнгђн. Моныћ љстенђ, савым сыерларга ачыткы, ђ бозаулыйсыларына бњрттерелгђн солы да бирђлђр икђн.

Ике ферма арасында - кечкенђ бозаулар љчен тђгаенлђнгђн бина. Биредђ дђ чиста, якты. Яћа туган бозауларга 20 кљн дђвамында њз анасы сљтен эчерђлђр, аннан соћ гына башка бозаулар янына књчерђлђр. Ђнђ, ђле берничђ кљн генђ дљньяга килгђн бозаулар рђхђтлђнеп витаминлы азык кетердђтђлђр инде. Тиешле тђрбия булгангадыр, бозаулардан алган тђњлеклек артымнары да район буенча ић югарысы.

Семинарда катнашучылар тагын бер нђрсђгђ игътибар итми калмаганнардыр - ул да булса, фермалар эчендђге генђ тњгел, ђ биналарныћ тирђ-ягындагы тђртип. Яшерен-батырын тњгел: књп кенђ фермаларныћ ђйлђнђ-тирђсе чњплекне хђтерлђтђ. Ђ биредђ эчке якта гына тњгел, тышкы якта да хуќаларча караш сизелђ.

"Тљзеклђндерњ эшлђрен њз вакытында башкарып чыгуыгыз яхшы, булдыргансыз. Терлеклђрегез дђ кљр. Терлек азыгын да мул књлђмдђ ђзерлђвегез књзгђ књренеп тора. Шулай да азыкны ферментлар белђн баету турында онытытырга ярамый. Заман белђн бергђ атларга љйрђнегез", - диде семинарныћ гамђли љлешен йомгаклап Габделфђрт Вђлиев. Бу - ђлеге хуќалык эшчелђренђ генђ тњгел, семинарда катнашкан џђр белгечкђ њтенеч тђ, талђп тђ.